Rezerwat Przyrody „Dolina Rzeki Wałszy”

Rezerwat Przyrody „Dolina Rzeki Wałszy” jest jednym z najstarszym w Polsce. Za rezerwat uznany był już w czasach przed I w. ś.  o czym świadczy jego opis wykona­ny 1907 r. przez niemieckiego przyrodnika Hugo Conwetza. W 1949 roku wia­domość o tym podaje prof. dr Roman Kobendza w miesięczniku: "Chrońmy Przyrodę Ojczystą".  Rezerwat "Dolina Rzeki Wałszy" posiada 220,47 ha powierzchni. Należał do najbardziej uroczych miejsc w Prusach Wschodnich. Zachwycał  „romantyczną dzikością wąwozów i stromych zboczy, porośniętych u podnóża niebieskimi kwiatami lata, bądź jasnymi dzwoneczkami zimowego żółtego naparstka”.

 Jest szczególny także ze względu na usytuowanie, jego granice pokrywają się z granicami miasta.  Do II w.ś. był terenem wypoczynku dla mieszkańców Królewca i okolicznych miasteczek. Przed I Wojną Światową w dolinie rzeki Wałszy istniało w nim wiele obiektów socjalnych. Przy leśniczówce znajdował się basen kąpielowy, stadion sportowy, nieco dalej dom zdrojowy, strzelnica i kręgielnia. W Wałszy pluskały się specjalnie hodowlane pstrągi, po lesie spacerowały bażanty. Przekazy pisemne wspominają, że przyjeżdżała tu tzw. elita z Berlina na rekreację. Po II w. ś., jeszcze w latach 50.tych dom zdrojowy stał na swoim miejscu, brakowało jedynie okien. Został jak wiele innych budynków rozebrany, dzisiaj o jego miejscu mówią jedynie pozostawione fundamenty i resztki gruzu. Tuż za nim znajdowały się strzelnice Bractwa Kurkowego. Strzelnica w Mehlsack/Pieniężnie była wyjątkowo nowoczesna, uchodziła za najlepszą w całej prowincji. Posiadała: 16 podwójnych tarcz dla dużych kalibrów oddalonych o 175m, 6 podwójnych tarcz dla małych kalibrów, 1 ruchomą tarczę, 1 stanowisko, z którego strzelano do rzutków i 1 stanowisko, z którego strzelano do imitacji królika. Do dnia dzisiejszego można oglądać jej pozostałości. 

 Nieopodal strzelnicy archeolodzy odkryli ślady wczesnośredniowiecznego grodziska pruskiego datowanego na XI-XII w. Położony na łagodnym wzniesieniu, otoczony ze wszystkich stron natural­nymi ciekami wodnymi pełnił funkcje obronne i obserwacyjne.

 Kilometr dalej znajduje się Biała Góra (Weißer Berg), która wznosi się 60m ponad rzeczne lustro wody. Po drodze znajduje się „cudowne źródełko”.  Woda wypływająca w tym miejscu zawiera duże ilości siarczku żelaza, przez co ma charakterystyczny zapach siarkowodoru. Przy źródełku wybudowana została Kaplica Narodzenia, ufundowana w 1826 roku przez rodzinę Gehrmanów.

 W 2011 roku została zakończona w rezerwacie inwestycja pn.:”Budowa modelowej ścieżki dydaktycznej i odtworzenie historycznej kładki spacerowej w rezerwacie „Dolina Rzeki Wałszy”. W jej ramach przystosowano parking i trasę dla osób niepełnosprawnych, wybudowano ciągi piesze, kładki, odbudowano historyczny most na rzece, wyremontowano wieżę widokową i zmodernizowano ścieżkę dydaktyczną.