Rejestracja potencjalnych dawców szpiku kostnego w Pieniężnie

W Polsce notuje się rocznie ok. 10 tys. zachorowań na nowotwory krwi, czyli "białaczki". Jedną z metod leczenia tych chorób jest przeszczep szpiku kostnego. W ostatnich latach dzięki postępowi w dziedzinie transplantologii leczenie przeszczepieniem szpiku stało się w pełni uznaną metodą leczenia tych chorób. Wyróżniamy dwa rodzaje przeszczepów: autologiczny i allogeniczny. Pierwszy z nich to taki, w których dawcą i biorcą jest ta sama osoba - chory. Szpik pobiera się w okresie jego prawidłowego funkcjonowania i przechowuje do momentu przeszczepienia. Drugi rodzaj przeszczepu polega na podaniu choremu szpiku od osoby z nim spokrewnionej, np. od rodzeństwa, albo od osoby niespokrewnionej. W praktyce jedna na 10 000 osób ma układ HLA pozwalający na przeszczep dla danego pacjenta. Przeszczep jest możliwy, gdy występuje zgodność antygenów transplantacyjnych HLA (human leukocyte antigens - antygenów zgodności tkankowej) pomiędzy dawcą a biorcą. Antygeny HLA poszczególnych ludzi różnią się między sobą prawie tak samo jak linie papilarne. Jednak niektóre kombinacje powtarzają się. Dzięki temu jest możliwe znalezienie odpowiedniego dawcy dla chorego. Standardy światowe przewidują, że natychmiast po rozpoznaniu białaczki, w której są wskazania do przeszczepu, chory ma pobieraną krew do badań określających jego antygeny HLA. O tym, czy posiada on dawcę rodzinnego wiadomo po dwóch dniach. Prawdopodobieństwo znalezienia dawcy wśród rodzeństwa wynosi ok. 25%. Jeśli takiego dawcy nie ma, rozpoczynają się poszukiwania dawcy niespokrewnionego w rejestrze światowym (BMDW - Bone Marrow Donors Worldwide).

Pamiętaj:

1. Dawstwo szpiku jest honorowe i anonimowe.

2. Zarejestrować się mogą osoby zdrowe (tj. nie obciążony chorobami genetycznymi,  dziedzicznymi i przewlekłymi) w wieku od 18 - 50 lat włącznie.

3. Oddanie szpiku nie zagraża zdrowiu, bo szpik szybko się regeneruje zwykle po 3-4 tygodniach.

4. Pobrania dokonuje się z: kości talerza biodrowego w narkozie ogólnej (20% przypadków) lub z krwi bez potrzeby znieczulania (80% wszystkich przeszczepów szpiku).

5. Aby zostać kandydatem na dawcę i zostać zarejestrowanym w rejestrze dawców szpiku, wystarczy wypełnić kwestionariusz i oddać ok 4 ml krwi.

Osoby, które podejmą przemyślaną decyzję i zechcą zarejestrować się jako potencjalni dawcy szpiku mają możliwość skorzystania z akcji przeprowadzanych w Braniewie lub  Pieniężnie: 

- 18.04.2013 r. (czwartek) w godz. 8.00-12.00 - Miejski Dom Kultury w Pieniężnie (w tym dniu w godz. 8.00 -11.00 będzie także przeprowadzana akcja poboru krwi przez O.T. RCKiK  z Elbląga) 

-  19.04.2013 r. (piątek) w godz. 8.00-11.00 - 9 Brygada Kawalerii Pancernej w Braniewie – akcja przeznaczona dla służb mundurowych;

-  19.04.2013 r. (piątek) w godz. 12.00-16.00 - Braniewskie Centrum Kultury w Braniewie – akcja przeznaczona dla mieszkańców Braniewa i okolic.

 

Pamiętaj o zabraniu dowodu osobistego.

 

Ja pokazałam, jak walczyć... Wy pokażcie, jak wygrać! Agata Mróz-Olszewska

Procedura pobierania i przeszczepiania szpiku:

1. Pobranie ok. 4 ml krwi od osoby, która rejestruje się jako kandydat na dawcę szpiku
w rejestrze dawców.

2. Z pobranej próbki krwi wykonywane są badania antygenów zgodności tkankowej HLA.

3. Dane antygenowe kandydata na dawcę wprowadzane są do komputerowej bazy danych
i przesyłane do światowego rejestru dawców BMDW. Odtąd dane te są dostępne w trakcie poszukiwania dawcy dla dowolnego chorego na świecie.

4. W przypadku stwierdzenia zgodności chorego i kandydata na dawcę, jest on proszony
o oddanie kolejnych 4 ml krwi do dalszych badań HLA i 4 ml do badań wirusologicznych.

5. Bardzo szczegółowe badania krwi zarówno kandydata na dawcę, jak i biorcy mają na celu potwierdzenie zgodności antygenowej między nimi oraz wykluczenie obecności wirusów, które mogłyby uniemożliwić przeszczepienie.

6. W przypadku całkowitej lub wystarczającej zgodności, przedstawia się kandydatowi na dawcę szczegółową procedurę pobrania szpiku oraz wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

W tym momencie kandydat podejmuje ostateczną decyzję o oddaniu, bądź nie, swojego szpiku choremu.

7. Po podjęciu decyzji na tak, na kilka tygodni przed planowaną transplantacją, dawcy pobiera się krew do autotransfuzji. Będzie ona mu podana z powrotem w trakcie pobraniu szpiku.

8. Szpik pobiera się na 2 sposoby:

- z talerza kości biodrowej. Pobranie odbywa się w znieczuleniu ogólnym tak, że dawca nie odczuwa bólu, a na ciele nie pozostają widoczne żadne trwałe ślady;

- pobranie szpiku metodą filtracji komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej, po uprzednim podaniu leku pobudzającego przechodzenie komórek krwiotwórczych ze szpiku do krwi obwodowej (podanie czynnika wzrostu).

Wybór metody pobrania następuje po uzgodnieniu z dawcą.

9. Szpik pobrany od dawcy zostaje podany pacjentowi do żyły głównej. Jest to zabieg technicznie zbliżony do transfuzji krwi.

Potencjalny dawca szpiku kostnego może być zarejestrowany w jednym rejestrze.
W poszukiwaniu dawcy niespokrewnionego dla konkretnego chorego przeszukiwany jest centralny rejestr niespokrewnionych dawców szpiku i krwi pępowinowej, europejski system informacyjny o dawcach szpiku EMDIS oraz światowa baza danych BMDW. Zarejestrowanie się w kilku rejestrach krajowych wprowadza przekłamania i dublowanie się jednego dawcy. Pamiętajmy o tym!

Akcje rejestracji potencjalnych dawców szpiku kostnego organizuje Wojskowy Klub Honorowych Dawców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża przy 9 Brygadzie Kawalerii Pancernej, Ośrodek Dawców Szpiku Medigen i Fundacja Przeciwko Leukemii.

Opr. chor. Sebastian Jaszak – Wojskowy Klub HDK PCK przy 9BKPancernej w Braniewie,

Tomasz Chruśliński – Fundacja Przeciwko Leukemii

Kwestionariusz osobowy - do pobrania 

Oświadczenie woli - do pobrania